بحران ونزوئلا و راهبرد مداخله‌جویانه آمریکا در آمریکای لاتین
شورای راهبردی آنلاین- گفتگو: تحلیلگر ارشد مسائل آمریکای لاتین گفت: نگاه دولت ترامپ به آمریکای جنوبی اساساً با بدبینی و خصومت ایدئولوژیک نسبت به نظام‌های سوسیالیستی تعریف شده است. همان‌گونه که ایالات متحده طی دهه‌های گذشته در کوبا، نیکاراگوئه و شیلی سیاست تغییر رژیم را پیگیری کرده بود، در ونزوئلا نیز چنین رویکردی دنبال می‌شود. اعلام جایزه ۵۰ میلیون دلاری وزارت دادگستری آمریکا برای دستگیری نیکولاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا و هم‌زمانی آن با اعزام ناوهای جنگی به آب‌های کارائیب، بار دیگر سایه بحران نظامی و امنیتی را بر آمریکای لاتین سنگین‌تر کرده است. واشنگتن با طرح ادعاهایی درباره ارتباط مادورو با کارتل‌های مواد مخدر، تلاش دارد روایتی امنیتی ـ تروریستی از بحران ونزوئلا بسازد؛ روایتی که می‌تواند بستر حقوقی و سیاسی لازم را برای مداخله مستقیم ایالات متحده در آمریکای جنوبی فراهم کند. این اقدام نه‌تنها با مخالفت دولت ونزوئلا، بلکه با هشدار برخی دولت‌های منطقه، از جمله کلمبیا، مواجه شده است؛ کشوری که رئیس‌جمهورش به صراحت اعلام کرده حمله نظامی به ونزوئلا، تکرار فاجعه سوریه در آمریکای لاتین خواهد بود.
مداخلات امنیتی در قالب مبارزه با مواد مخدر
هادی اعلمی فریمان در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی اظهار داشت: «سیاست‌گذاری‌های اخیر دونالد ترامپ در قبال ونزوئلا، هرچند در ظاهر با شعار مبارزه با قاچاق مواد مخدر مطرح می‌شود، اما در واقعیت، پوششی برای تشدید مداخلات امنیتی و نظامی ایالات متحده در کل منطقه آمریکای لاتین است». به گفته این کارشناس، «ترامپ چه در دولت اولش و چه در دولت دوم خود، همواره نگاه امنیتی به مرزهای جنوبی داشته و ورود مهاجران غیرقانونی و قاچاق مواد مخدر را تهدیدی مستقیم علیه آمریکا تلقی کرده است. به همین دلیل، واشنگتن با برجسته‌سازی تهدید کارتل‌ها و متهم‌سازی نیکولاس مادورو به داشتن ارتباط با این کارتل‌ها، بستری برای اعمال فشارهای شدیدتر، از تحریم‌های اقتصادی گرفته تا تهدید نظامی، فراهم ساخته است.»
به باور پژوهشگر مسائل آمریکای جنوبی، «افزایش جایزه بازداشت مادورو به ۵۰ میلیون دلار، بیش از آنکه اقدامی قضایی باشد، تلاشی برای تضعیف مشروعیت سیاسی دولت ونزوئلا در سطح بین‌المللی است. این اقدام به موازات تحریم‌های گسترده و محدودیت‌های اقتصادی، بخشی از راهبرد واشنگتن برای تغییر رژیم و حمایت از نیروهای راست‌گرا در داخل ونزوئلا محسوب می‌شود.»
از کوبا تا ونزوئلا؛ تداوم سیاست براندازی در آمریکای لاتین
تحلیلگر حوزه آمریکای لاتین یادآور می‌شود که «نگاه دولت ترامپ به آمریکای لاتین اساساً با بدبینی و خصومت ایدئولوژیک نسبت به نظام‌های سوسیالیستی تعریف شده است. همان‌گونه که ایالات متحده طی دهه‌های گذشته در کوبا، نیکاراگوئه و شیلی، سیاست تغییر رژیم را پیگیری کرده بود، در ونزوئلا نیز چنین رویکردی دنبال می‌شود». به گفته این تحلیلگر، «نقش برخی سیاستمداران کوبایی‌تبار در دولت دوم ترامپ و کنگره آمریکا، از جمله مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا در تشدید سیاست‌های تهاجمی کاخ سفید علیه دولت‌های کوبا، ونزوئلا و کل منطقه آمریکای لاتین قابل توجه است.»
به باور فریمان، «این جریان سیاسی با نقش‌آفرینی محوری مارکو روبیو به‌شدت بر استمرار فشارها برای تضعیف دولت‌های سوسیالیست اصرار دارد و تلاش می‌کند راهبرد براندازی را از مسیر فشار اقتصادی، انزوای دیپلماتیک و بی‌اعتبارسازی مشروعیت دولت‌ها پیش ببرد.» پژوهشگر مسائل آمریکای جنوبی همچنین تأکید می‌کند که «اگرچه اعزام ناوهای جنگی به کارائیب در ظاهر برای مقابله با قاچاق مواد مخدر اعلام شده، اما هدف اصلی آن افزایش فشار روانی و سیاسی علیه کاراکاس و تقویت سناریوهای براندازی نرم است.» از منظر این پژوهشگر، «هنوز نشانه‌ای از تمایل واشنگتن برای ورود به یک جنگ تمام‌عیار دیده نمی‌شود؛ بلکه ایالات متحده ترجیح می‌دهد با بهره‌گیری از ابزارهای غیرمستقیم، دولت مادورو را در موقعیت شکننده قرار دهد.»
تحلیلگر ارشد مسائل آمریکای لاتین در ادامه یادآور می‌شود که «اگرچه در دوره ریاست‌جمهوری جو بایدن تا حدودی فضا برای تعامل محدود با ونزوئلا باز شد و حتی مجوزهایی برای فعالیت شرکت‌های انرژی صادر شد، اما با بازگشت مجدد ترامپ به ریاست جمهوری، همان سیاست‌های سخت‌گیرانه و تحریمی اعمال گردید». به گفته فریمان، «مشکل اصلی به درک بنیادین ترامپ از منطقه بازمی‌گردد. رئیس‌جمهور سابق آمریکا اساساً با نظام‌های سوسیالیستی مشکل ایدئولوژیک دارد و از این منظر، حتی مذاکره و گفتگوی سیاسی را چندان جدی نمی‌گیرد. در حالی که مادورو بارها تمایل خود به مذاکره با واشنگتن را نشان داده، اما این پیام‌ها در دوره ترامپ بی‌پاسخ مانده است.»
تحلیلگر مسائل آمریکای جنوبی اعتقاد دارد که «راهبرد ترامپ بر دو پایه استوار است؛ نخست، تشدید تحریم‌های اقتصادی با هدف بستن مجاری تنفسی اقتصاد ونزوئلا و دوم، استفاده از ابزارهای امنیتی و اطلاعاتی برای حمایت از مخالفان داخلی و بی‌ثبات‌سازی تدریجی دولت. در این چارچوب، تعیین جایزه کلان برای بازداشت مادورو نه‌تنها اقدامی تبلیغاتی، بلکه گامی در راستای بی‌اعتبارسازی دولت قانونی ونزوئلا در جامعه جهانی است.»
آینده آمریکای لاتین در سایه سناریوی مداخله
فریمان در بخش پایانی ارزیابی خود هشدار می‌دهد که «هرگونه حمله مستقیم آمریکا به ونزوئلا می‌تواند تبعاتی مشابه بحران سوریه برای آمریکای لاتین به همراه داشته باشد.» به گفته این تحلیلگر، «اگرچه مادورو با بسیج ۴.۵ میلیون نیروی شبه‌نظامی اعلام آمادگی دفاعی کرده، اما تجربه نشان داده که واشنگتن بیشتر به‌دنبال تحریک عناصر داخلی ارتش برای کودتا است تا ورود مستقیم به جنگ. با این حال، حضور گسترده نیروهای شبه‌نظامی در ساختار سیاسی و امنیتی ونزوئلا باعث شده این کشور وضعیت پیچیده‌ای پیدا کند؛ مدلی که در آن نیروهای مسلح مردمی لایه‌لایه در همه ارکان کشور نفوذ دارند.»
پژوهشگر مسائل آمریکای جنوبی تصریح می‌کند که «در صورت وقوع بحران نظامی، شکاف‌های سیاسی و دیپلماتیک در آمریکای لاتین افزایش خواهد یافت. برخی دولت‌ها همچنان روابط اقتصادی خود با ایالات متحده را حفظ کرده‌اند و به همین دلیل حاضر به تقابل مستقیم نخواهند شد، در حالی که دیگران نسبت به خطر مداخله خارجی هشدار می‌دهند. در نهایت، آینده این منطقه به توانایی دولت‌های آمریکای لاتین برای اتخاذ رویکردی واحد و هماهنگ در برابر فشارهای واشنگتن وابسته است؛ چرا که هرگونه انفعال یا تفرقه، زمینه را برای تداوم مداخله‌جویی و تهدید استقلال این قاره فراهم خواهد ساخت.»https://www.scfr.ir/fa/?p=345538
وبلاگ به نوشته های من درباره ادبیات- سیاست منتشر شده در مطبوعات یا سیاست عمومی یا نوشته های شخصی اختصاص دارد.در برخی از موارد مقالات یا مطالب خوبی که به نظرم می آید با ذکر منبع و ماخذ/نویسنده یا مترجم یا سایت/می اورم.